Start sloop Middensluis

30 september 2021

Per 1 oktober 2021 is de Middensluis buiten bedrijf. De Middensluis maakt plaats voor de invaart van de Nieuwe Sluis en de dienstenhaven. Met de sluiting verliest ook het tijdelijke doorvaartkanaal, het Kapitein Rooiboskanaal zijn functie. Na de sluiting volgt de sloop van de Middensluis.
Zuidelijk deel Middensluis

We starten met het slopen van de Middensluis aan de zuidkant, de kant van het Kanaal Gent-Terneuzen (zie foto hierboven). Daarna volgt het noordelijke deel. Tijdens de sloop maakt de aannemer met werkschepen nog wel tijdelijk gebruik van het Kapitein Rooiboskanaal. De sloopwerkzaamheden van het eerste deel duren tot ongeveer medio 2022.

Laatste tocht door de Middensluis

De Middensluis bestaat uit 60.000 m³ metselwerk, beton en hout. Daarnaast zijn er bijna 7.000 houten palen te verwijderen, vier brugdelen, vier puntdeuren en twee roldeuren.

Middensluis

Sloopwerkzaamheden

Bij het slopen van een sluis komt heel wat kijken. De volgende grotere werkzaamheden voeren we uit in de eerste fase van de sloop van de Middensluis:

  • Asbestsanering en sloop gebouwen
  • Verwijderen remmingwerken zuidzijde vanaf het water
  • Sloop puntdeuren en zuidbrug
  • Gaten boren in wanden voor explosieven
  • Afgraven grond naast Middensluis
  • Plaatsen springstof en springen wanden
  • Opscheppen en afvoeren puin naar Schependijk
  • Hakken vloeren met afvoer over water naar Schependijk
  • Breken puin op Schependijk
  • Afvoer over water van houten funderingspalen en grond van kolkbodem

Breken en met explosieven

De deuren en brug aan de zuidkant van de Middensluis slopen we met kranen op het land. Het schroot en het beton voeren we af via de weg naar de Schependijk. De wanden worden in den natte gesloopt met explosieven. Om explosieven te kunnen plaatsen, boren we gaten in de wanden. Het gesprongen puin voeren we af via het water naar de Schependijk. Op de Schependijk plaatsen we een puinbreker om de stukken nog kleiner te maken. We zorgen dat de verspreiding van drijvend materiaal door de sloop wordt voorkomen.

Geluid en trillingen

Een groot deel van de werkzaamheden voor de sloop Middensluis vinden overdag plaats en dan van maandag tot en met zaterdag tussen 07.00 en 19.00 uur. Dit betreft onder andere het boren van gaten in de wanden, het laten exploderen van explosieven en het breken van puin op de Schependijk. In 2022 gaan ook een aantal werkzaamheden 24/7 door. Denk aan het hakken en uitgraven van de vloeren en opruimen van het puin. Deze werkzaamheden kunnen in de omgeving te horen zijn.

Laatste tocht door de Middensluis
Met een laatste schutting werd op donderdag 30 september 2021 afscheid genomen van 113 jaar Middensluis

Scheepvaart

Door de sluiting van de Middensluis heeft het sluizencomplex tijdelijk maar twee sluizen om het scheepvaartverkeer te laten passeren. De Westsluis en de Oostsluis blijven normaal in dienst. De wachttijden voor de scheepvaart lopen hierdoor mogelijk op en daarom is de hoeveelheid wachtplaatsen verruimd voor deze periode. En door het gebruik van de sluisplanning weet de scheepvaart vooraf wanneer de schutting kan plaatsvinden. In 2020 passeerden ruim 7250 schepen de Middensluis. Dat is ongeveer 15% van het totaal aantal scheepspassages op het sluizencomplex. Die moeten nu ook via de andere sluizen passeren.

Wegverkeer

De huidige doorgaande wegen over het sluizencomplex blijven gewoon in gebruik. Het wegverkeer kan voor langere tijd alleen nog gebruikmaken van de noordbrug van de Middensluis. Die hebben we eerst opgeknapt. Aangezien de brug niet meer omhoog hoeft voor de scheepvaart, levert dit geen hinder op voor het wegverkeer. Pas zodra het wegverkeer via de Nieuwe Sluis kan passeren, start de volgende fase van de sloop van de Middensluis.

Spuien en hoogwaterveiligheid

Spuien, oftewel het overtollig water uit het achterland naar de Westerschelde afvoeren, vindt tijdens het slopen van het zuidelijke deel nog steeds plaats door de Middensluis. En tijdens de werkzaamheden houden we natuurlijk rekening met de hoogwaterveiligheid. De primaire waterkering is dus altijd intact. In de eerste fase van de sloop blijft dat via het noordelijke deel van die Middensluis lopen. Daarna gebruiken we hiervoor de nieuw aangelegde waterkering die we sluiten op de locatie van het Kapitein Rooiboskanaal.

Oude elementen

De Middensluis is in de loop der jaren een aantal keer gerenoveerd. Toch zijn er nog een aantal oude elementen intact gebleven. Deze demonteren we voorzichtig, zodat we ze later kunnen plaatsen op het nieuwe herdenkingsplein waar het oorlogsmonument in de nieuwe situatie komt te staan. Denk aan de cijfers 1902 en 1904, natuurstenen en een oude peilsteen. Het is niet mogelijk om andere oude materialen beschikbaar te stellen voor de omgeving. Alles, naast een aantal elementen, wordt hergebruikt of voeren we af als bouwafval.

Maikel Harte dempt op ludieke wijze het Kapitein Rooiboskanaal met op de achtergrond de Middensluis

Afsluiting Kapitein Rooiboskanaal

Het tijdelijk doorvaartkanaal, het Kapitein Rooiboskanaal, heeft ervoor gezorgd dat de scheepvaart voor een langere periode gebruik kon blijven maken van de Middensluis. En dus zorgde het kanaal voor minder hinder voor de scheepvaart. Daar komt nu een einde aan. Op maandag 6 mei 2019 is het Kapitein Rooiboskanaal officieel geopend. Binnenvaartschepen konden vanaf zaterdag 4 mei 2019 gebruikmaken van de nieuwe vaarroute van en naar de Middensluis. Op donderdag 30 september 2021 is het kanaal officieel afgesloten door Maikel Harte, de bedenker van de 'mythische held' Kapitein Rooibos.