Resultaten monitoring vierde kwartaal 2019

Een sluis bouwen gaat niet ongemerkt. Zeker niet als dit gebeurt binnen het bestaande sluizencomplex in Terneuzen. De omgeving mag zo min mogelijk hinder ondervinden. Dat vraagt om een doordacht plan. We monitoren nauwkeurig het grondwaterpeil, trillingen en geluid. We meten de effecten van onze werkzaamheden voor, tijdens en na de bouw van de Nieuwe Sluis. Hieronder een overzicht van de bijzonderheden van het vierde kwartaal 2019 .

geluidsmetingen

Geluid
Met een vaste geluidsmeter op de Schependijk checken we het aantal geproduceerde decibels (dB) continu. In de grafiek zijn drie lijnen te zien, die staan voor de geluidsmetingen overdag, in de avond én in de nacht.  Op de metingen van overdag is goed te zien dat we op weekdagen aan het werk zijn van 7.00 tot 19.00 uur. In de avonden en nachten is het geluidsniveau aanzienlijk lager. We werken bij voorkeur niet 's avonds of 's nachts. Soms is het noodzakelijk om veiligheidsredenen, vanwege de kwaliteit van het werk en bij grote grond- en baggerwerken. Dan vragen we ontheffing aan bij de gemeente om buiten de vaste tijden te werken.

Van september tot begin oktober 2019 zijn geluidspieken zichtbaar in de avond en nacht die gerelateerd zijn aan bouwactiviteiten. Op dat moment waren we 24 uur aan het werk om het sluisplateau en het binnenhoofd van de Nieuwe Sluis te realiseren. Een sleephopperzuiger heeft toen een grote hoeveelheid zand opgeperst. Het oppersen zelf veroorzaakt weinig geluid, maar voor het verplaatsen van het zand op het bouwterrein gebruiken we materieel (shovels en bulldozers) met achteruitrijalarmen. Dat piepgeluid kan in de stilte van de nacht in combinatie met de windrichting ver dragen.

Bouwkuip bodemroosters

Trillingen
Werkzaamheden maken geluid, maar kunnen ook trillingen veroorzaken. Met name heien en trillen is te merken in de omgeving. Op strategisch gekozen locaties hebben we op het sluizencomplex en in het centrum van Terneuzen trillingsmeters geïnstalleerd. Zowel aan woningen in het centrum als op en nabij de bestaande sluizen staan deze. Als er door trillingen een signaal- of interventiewaarde wordt bereikt, gaat er automatisch een e-mail naar medewerkers die de werkzaamheden monitoren. Doordat we dit in de gaten houden, zien we tijdig of het een incidentele piek is of een trend. Wanneer we een alarmmelding krijgen, betekent dit dat de trillingen boven de vooraf bepaalde drempelwaardes uitkomen. De werkzaamheden worden na de melding met verhoogde waakzaamheid gevolgd of stil gelegd wanneer het om een trendmatige of forse overschrijding gaat. Na een overschrijding lopen we visueel de omgeving na of er eventueel schade is ontstaan.

 Dit kwartaal zijn de volgende werkzaamheden geweest die trillingen konden veroorzaken in de omgeving:

  • Heien/trillen bouwkuip bodemroosters
  • Heien/trillen ankerschermen binnenhoofd
  • Heien/trillen verankeringsdamwand sluisplateau oost
  • Heien/trillen dienstenhaven

Op 8 november 2019 hebben twee overschrijdingen van de interventiewaarde plaatsgevonden. Dit is veroorzaakt door DNWG tijdens het uitvoeren van leidingwerk in de Grenulaan. Verder zijn er dit kwartaal geen overschrijdingen geweest.

Peilbuizen voor grondwatermetingen
Overzicht peilbuizen in de omgeving

Grondwaterpeil
Het monitoren van het grondwater doen we onder andere met diepe en ondiepe peilbuizen. Afgelopen kwartaal zijn op een aantal locaties in de binnenstad van Terneuzen waterspanningsmeters geplaatst, een elektrisch instrument dat de grondwaterdruk meet.  Ook voor het meten van het grondwaterpeil zijn vooraf drempelwaarden bepaald om te kijken of het grondwater niet te hoog of te laag is. Vanuit de peilbuizen en waterspanningsmeters gaat automatisch een signaal uit als de signaal-, schakel-, interventie- of grenswaarde wordt bereikt. Hierdoor kunnen we tijdig passende maatregelen nemen. In de grafieken van de peilbuizen in Terneuzen is sowieso de invloed van de ligging aan de Westerschelde te zien, waarbij de grondwaterstand schommelt door het tij. Ook de jaargetijden met droge en natte seizoenen zijn zichtbaar. 

Voor de bouwkuipen bij het binnen- en buitenhoofd is bemaling nodig die we nauwkeurig  gaan monitoren. Voor de omgeving is het belangrijk te controleren dat het grondwater niet teveel daalt als gevolg van de bemalingswerkzaamheden, omdat hierdoor zakkingen van de bodem kunnen ontstaan. Rondom de bouwkuipen bij het binnen- en buitenhoofd is het van belang te controleren dat het grondwater wel genoeg is gezakt door de bemalingen, zodat we de werkzaamheden veilig kunnen uitvoeren.

 Eind 2019 is begonnen met het eerste deel afgraven van de bouwkuip buitenhoofd van +3,5m NAP naar 0 NAP. Daarvoor zijn de drempelwaarden vastgesteld, zodat het grondwaterpeil bij het afgraven van de bouwkuip tot -22m NAP in 2020 goed gemonitord kan worden. De retourbemalingsbronnen worden komende tijd geïnstalleerd. Door de opwaartse druk van het water onder de vloer van de droge bouwkuip, zou deze kunnen opbarsten. Het grondwater dat we van onder de bouwkuip wegpompen, brengen we straks via leidingen terug in de grond op een andere locatie op het complex.

Westsluis

Effect op gebouwen  en omgeving
Met meetbouten in de gevel van gebouwen meten we of het gebouw (de fundering) niet verzakt. Oudere (vooroorlogse) gebouwen zijn veelal op staal gefundeerd en kunnen dan gevoelig zijn voor verzakking. Met een nulmeting en een maandelijkse inmeting van meetbouten houden we dit in de gaten. Dit kwartaal zijn er geen opvallende zaken te melden. 

De West- en Oostsluis monitoren we ook, hiervoor zijn al vanaf de start diverse instrumenten ter plaatse geïnstalleerd waarmee onder ander automatisch de veranderingen van de sluiswanden kunnen worden gemeten. In feite meten we of het beton van de huidige sluizen niet vervormt. Het afgelopen jaar is al gemeten om het natuurlijke deformatiegedrag van de sluis onder invloed van het dagelijkse schutten en de watertemperatuur te volgen. Er zijn afgelopen kwartaal geen opvallende zaken gemeten.