Ontgraven buitenhoofd Nieuwe Sluis gestart

12 december 2019

Om de deuren en bruggen te kunnen realiseren, moeten we eerst een droge, veilige bouwkuip maken. In deze bouwkuip gaan we werken aan de deurkassen, brugkelder en het nivelleersysteem. Deze week zijn de werkzaamheden aan de Westerscheldezijde hiervoor gestart. Het droog en nat uitgraven gebeurt in fases waarbij bemaling nodig is; het onttrekken van grondwater. We hebben voorzorgsmaatregelen getroffen om schade te voorkomen. In totaal ontgraven we circa 290.000 m3 grond tot halverwege 2020. We werken indien nodig ook 24 uur per dag.
Buitenhoofd

Nat en droog ontgraven
We starten met het droge afgraven van de bovenste laag grond tot ongeveer -11 NAP. De niet herbruikbare grond wordt afgevoerd met splijtbakken en -schepen via het sluizencomplex. Herbruikbare grond slaan we op in grondepots om later weer te kunnen toepassen. Om de opwaartse druk te verminderen op de bodem, pompen we de bouwkuip daarna vol kanaalwater. Van circa -11 NAP tot -22 NAP gaan we nat ontgraven. Vervolgens realiseren we de bodem van de bouwkuip met onderwaterbeton. Hiervoor werken we drie dagen aaneengesloten om 12.000 kuub onderwaterbeton met duikers aan te brengen. Dit beton komt uit onze eigen centrales op het bouwterrein. Tot slot pompen we de bouwkuip leeg waarbij het water teruggaat in het kanaal Gent-Terneuzen of in de Buitenhaven.

Via leidingen
De natte grond pompen we grotendeels via het bestaande leidingtracé weg. Deze buizen zijn eerder gebruikt om delen van de Nieuwe Sluis aan te vullen met zand. Een modulair ponton wordt deels via de weg en deels over water aangevoerd en in de bouwkuip met water opgebouwd. Op dit ponton komen twee kranen, waarna de opgegraven specie verpompt wordt via het leidingtracé. Niet herbruikbare grond wordt naar schepen/bakken in de Buitenhaven West gepompt en afgevoerd. Herbruikbare grond wordt via een andere afslag in het leidingtracé naar een van gronddepots elders op het bouwterrein gepompt. Transport van grond door de sluizen beperken we  zoveel mogelijk. In de loop van 2020 starten we met het nat afgraven van de ca. 150.000 m3 grond.

24/7 werken
Wanneer het niet nodig is, werken we niet ’s nachts. Om veiligheidsredenen, vanwege de kwaliteit van het werk of bij grond- en baggerwerken vragen we ontheffing om in de  avond  en eventueel ook 's nachts te werken. Omwille van veiligheidsoverwegingen vinden de graafwerkzaamheden aan het buitenhoofd continu plaats. We starten met het 24 uur werken zeven dagen in de week begin 2020. Dit heeft te maken met het zo snel mogelijk kunnen stabiliseren van de wanden van de bouwkuip die tijdens het afgraven van de bouwkuip onder druk komen te staan. Zodra het onderwaterbeton gestort is, hebben de wanden voldoende steun. Ook bij het afgraven van het binnenhoofd in de loop van 2020,  werken we 24/7.

Voorkomen schade omgeving door bemaling
De bouwkuip wordt gevormd door diepe wanden tot door de Boomse klei (een slecht waterdoorlatende laag). Het uitgraven van de bouwkuip gaat in fases waarbij bemaling (onttrekken van grondwater) nodig is. Door de opwaartse druk van het water onder de vloer van de kuip, zou deze kunnen opbarsten. We verkleinen de druk door grondwater te onttrekken. Dit doen we zorgvuldig en gecontroleerd zodat er geen schade aan gebouwen in de omgeving ontstaat. We bouwen de Nieuwe Sluis compleet anders dan in de jaren ‘60. Toen zijn de sluizen in een grote open bouwput zonder waterdichte wanden gebouwd. Hierbij is ongecontroleerd grondwater onttrokken met verzakkingen in de omgeving als gevolg. Nu houden we de grond stabiel door een beperkte hoeveelheid water te onttrekken, gebruik te maken van de waterremmende werking van de Boomse klei en brengen we het grondwater terug in verschillende grondlagen. We hebben berekend dat de wijzigingen in het grondwater minder zijn dan die uit het verleden en het effect op de bodemzetting nihil. In de omgeving hebben we veel extra peilbuizen geplaatst om veranderingen in de grondwaterstand op tijd te kunnen constateren. Ook hebben we in gevels van verschillende huizen in het centrum van Terneuzen meetbouten aangebracht om regelmatig de stabiliteit te checken. Daarnaast houden we de waterstanden rond de bouwkuipen, de hoeveelheden en de druk van de retourbronnen in de gaten en monitoren we de (grond)waterkwaliteit. Zodra we veranderingen waarnemen sturen we bij om ongewenste effecten te voorkomen.

Werkzaamheden volgen
De werken aan de deurkassen, brugkelder en nivelleersysteem in de droge bouwkuip van het buitenhoofd gebeurt op 25 meter diepte, kijkend vanaf de rand van de bouwkuip. Voorbijgangers kunnen alle werkzaamheden vanaf het uitkijkpunt volgen.